Kirdkî.com Xirbanê xo ra bigêrîn, şênayîyê şarî ra megêrîn
Wisif Zozanî
Verînanê ma vatîn: hesabê ma gore aşmê sibatî, di rojî kêmî ya. Çi ra kêmî ya? Vanê zimistan, keweno sekeratî ver, hinî şîyayîş de yo. Cemreyî kewtî ard, asîman û awe. Daranê fêkîyan pindanê xo teqîna, vilan zî akerd. Dewr û dorme, cilê kesk û hewzî da xo ra, xo xemelna. Gelo na tatîlê çî ya? Veywe wo, şayî ya çin o? E veyweyê ard û asîman o, aw û dar-birr o, tewr û tûrî yo, Mem û Zîn o, Xej û Siyehmed o, yê heme heskerdoxan û sînayeyan o.
Şar vano; wisar ameyo. Her keye pesî xo geno verê xo dano koyan û wareyan. Yenê resenê wareyan. Ewniyên mîrçikê wisarî zî ameya nişta dar a. Vanê eke mîrçike zî ameya hinî wisar o, germ o. Xala pîre nana ro tuşkanê xo qesnena. Na şayî, wisaro qestikînî weşî ya nêşina. Aşmê wisar a, ewilî edar, sibatî ra vana: Bidi mi di rojanê xidaran, ez pê tuşkekê xala pîre xeneqnena. Sibat di rojan dana edar û sibat bena vîst û heşt rojî. Edar zî pê nê di rojanê deynkerdeyan tuşkekê pîr xeneqnena. Pîr lowme kena vana: Mirçîkê wisarî, ti ameya nişta gilê dar a. Tu ez xapînawa, keyeyê mi kerd xirab. Keyeyê to raşîyo.
Belê çend serrî cuwa ver yew wisaro qestikîn no welat de virazîya. Verg û vara tê reyde çereyêne. Awk û adir pîya bîbî hol. Însananê ma va silametî û weşî hinî ame welatî ma. Labelê zaf derg nêkerd. Wisaro qestikîn va; xo tê medîn ez ha îtya de. Edara xidar, wisarê ma pê di rojanê ke sibatî ra deyna girotîbî çarna zimistan, keyeyê ma welatê ma şa ra. Serd û sipûrê wisaro qestikînî ver de vilê daran misyel bî, zerrê însanan bîyê kungî û ziwanî zî englisyayî.
Wisar û zimistanî xapêko pîl ma kerd. Yew pûkî welatê ma giroto. Hewr û horyes ma ser o virazyawo. Her hetê welatî de gujelek ameya ra û heme hêvîyanê însanan pêşena xo ra gena û bena. Serd û seqemî ver de hevîyan cemed besto. Hela ke demserran xo mîyan de no xap viraşt ma eştî dame, asîman erd ra yers bi, vile dare ra yers bî, waye, waye ra, day bawî ra yers bîya, kek birayî ra yers bîyo.
Hêvîya gelê ma şikîya, xapê mîrçikê wisarî ma rê xudik ame, bî gire qirikê ma de mend. Zerrê ma bî tal, sey yew kaposî nişta ma ser. Ma zimistanî rê lowme nêkenê, zimistan tim û tim wîna bi. Serd û sipûr, seqem û cemed, gujelek, horyes, wellik… La wisarî çi ra ina ma kerd?
Nê rojanê înayinan de çiyêdo kêmîyeno, hêvî ya. Hêvî çi ya? Tayî vanê hêvî xo xapînayiş a, xo bi xo cîr kerdiş a. Tayî vanê hêvî cehdkerdişî dima pabe vindertiş a. Çi beno wa bibo herkesî, xo gore mana daya hêvî. Xem û derdî-kulî ma çinê ser bî, qedr û qiymetî ma zî ê gore beno zêda an zî kêm. Seke vanê dewêka Çewlîgî Hezîyeran de Husî Wilaşî beno. Feqîr bîyu, eyi estê çend kavirê ci yê keno weye pê debareyê xo keno. Rojêk qeyleyê nîmêrojî kaviranê xo mexel keno û binê yew dare de keweno ra. Yew bend zî xo linga besteno û kavira gird ling a zî gire dano ke yew çî bi pê haya bo. Yeqîna qefelyaye beno, hewnê ci giran bîyo. Verg yeno keweno miyanê pesî kavirêke keno xo fek a û verê xo dano zinarî. Kavira giredayî zî remena, Hus beno haya. Hetanê Husî Wilaşî hewn ra beno haya verg xelesîyeno şino. Hus vergî dima erzîyeno nêerzîyeno la ci nêreseno. Verg vejîyeno serê kerrî, kavire zî ha ey fek a. Vindeno maneno Husî ya. Hus tengezar bîyo semedo ke nêresayo vergî. Vendeno vergî vano: ero ti şu şu, o exlaq, tu gore hol nîyo. Siba yewna kavire bena ez keno herindê ayê.
Na mesela ra dima ma zî vanê; hol zî ayê wayîr a xirab zî. Kam se bikero xo rê keno, çîyêkî zî çewî nêkeno. Dinya wa, di roj a, yena ravîyerena şina. Wisaro qestikîn her çiqas pê di rojan a ma bixapîno zî ma xo bêhêvî nêkenê. Ma zanê ke wisaro raştiqîn hîrê aşmî yo û ho vera ma yeno.
