Munacatê Hezretê Wenis(Yûnus) Îbnê Mettayî (‘ela nebîyyîne we ‘eleyhîsselat û wesselam) munacatêko tewr xurt o û tewr muhîm wesîleyêkê îcabetê dua yo.
Kilmê meselaya vengdaya ê Hezretê Wenis ‘eleyhîsselamî: Erzîyayo behr, yew maseyo gird ey tiro kerdo (gilba xo ro war kerdo), behr bahozin, û şewe şemateyin û tarî, û her het ra hêvî birîyaye yew wazîyet de, munacatê ey[2] lezkanî ey rê bîyo wasitayê felitîyayîşî. Sirro xurt ê nê munacatî no yo ke: O wazîyet de sebebî, pêro pîya, temamen îskût bîyî vindertî, tesîrê xo vîndî kerdî, qîmet ra kewtî. Çunke o rewş de, seba xelasey, ey rê zatêko winayên lazim bi ke hukmê ey besebikero hem mase, hem behr, hem şew, hem venganîya asmênî rê tesir bikero. Çunke şewe, behr û mase vera/duştê ey îttîfaq kerdibî. Encağ zato ke sermênê nê heme hîrênan o, û înan visto bin emrê xo, şênaynî ey vejo qeraxa selametî. Nêke, şar pêro pîya xizmetkar û hetkarê ey bibîynî zî fina panc qurişî feydeyê înan ey nêresaynî. Demeg tesîrê sebeban çin o. Seba ke bi ‘eynelyeqîn, çimanbê xo dîyo, bêğeyra Musebbîbul Esbab qethene setarêko ke şe bikero ey bixelesno çin o. Semedo ke sirrê ehedîyet mîyanê nurê tewhîdî de geş beno, nişka no munacat, şewe, behr û mase vistî bin destan. O nurê tewhîdî, zereyê/pîzeyê maseyî kerd sey yew bota binawe, û o nurê tewhîdî reyra behr, mîyanê xofê pêlan ke sey koyan ê zelzeleyin bi, bi çolêka emnîyetin, yew meydanê tedegeyrayîşî û helfaneyî, o nurê tewhîd, asmênî hewran ra gezi kerd, aşme sey yew lemba sareyê ey ser de day vindernayîş. Ê mexlûqî ke her het ra gef bider wendinî û ey tezyîq kerdinî, her het ra rîyê xoyê dostanîye ey nawnayî. Heta ke kewt qerexa selametî. Binê daranê fîkîyan de o lutfê Rebbanî muşahede û temaşe kerd.Ha yo, ma, wezîyetê ewwil ê Hezretê Wenis ‘eleyhîsselam ra se derece vêşêr wezîyetêko xirab de yî. Şewa ma îstîqbal o. Îstîqbalê ma bi nîyadayîşê ğefletî ra, şewa ey ra se derece ra zafêr tarî û xirab o. Behrê ma no zemîno dordorîyo perîşan û dewqşîyaye yo. Her pêlê nê behrî de hezar cendegî/termî est î; behrê ey ra hezar derece dahîna xofin o. Hewayê nefsê ma, maseyê ma yo; keno ke ‘emrê mayo ebedî bipilozno /bibilogno û qir biko. No mase, maseyê ey ra hezar derece hîna zirarin o. Çunke maseyê ey, ‘emro se serrî hîç keno. La maseyê ma, keno ke ‘emro se mîlyon serrî qir bikero.
Madem halê mayo rastikên no yo. Ma zî, tabîyê Hezretê Wenis ‘eleyhîsselamî bibî, rîyê xo heme sebeban ra bitadî, rasterast xo fînî Rebbê xo, ke Musebbîbul Esbab o, û ma ganî[3]
vajî û ma ganî ‘eynelyeqîn fehm bikerî ke, tena o zat şêno ziraranê îstîqbal, dinya û hewayê nefsî, ke ğeflet û delaletê ma ra duştê ma de îttîfaq kerdî, biqewirno. Çunke îstîqbal bin emr û hemtê ey de, dinya bin hukm û îdareyê ey de, nefsê ma ey ra gîreydaye bin îradeyê ey de yo. Gelo bêğeyra xaliqê ‘erd û asmênî çi sebeb est o ke, xatirayê tewr hurdî û pinanî, ke ma qelbê xo ra vîyarnenî, bizano? Û semedê ma pê îcadkerişê axîretî, îstîqbalê ma roşn bikero û se hezar pêlê fetisnayoxanê dinya ra ma xelas bikero –haşa- bêğeyra zatê Wacîbul Wicûdî hîç yew çîyek, hîç yew cîhet ra, bêdestûr û bêwaştişê ey, besenêkeno ardim bikero û bibo xeleskar. Madem heqîqetê hal wina yo. Senî xeyrê ê munacatî ra maseyê Hezretê Wenis eleyhîsselamî; ey rê bi merkûb, botêka binawe, û behrê ey; kewt şiklê çolêka weşiki, û şewe; şeklê rûçikêko narîno mehtabin girewti. Hem ma zî ganî sirrê ê munacatî reyra [4] vajîme. Ma nîyadayîşê rehmetê ey, bi cumleya
reyde îstîqbalê xo rê, bi çekuya [6] reyde dinyaya xo rê, bi beşê [7]reyde nefsê xo rê celb bikerî. Ta ke bi nurê îman û mehtabê Qur-anî reyra îstîqbalê ma roşn bibo û dehşet û hovîyeya a şewa ma bivurîyo bibo dostîye û geştîye. Û dinya û zemînê mayo ke ser pêlanê serran û ‘esran de verbi çinbîyayîş yena eştiş û her daîm bedilîyayîşê merg û cuyî reyra, termê bêhûmarî dinyaya ma wenîşenî, ser nê pêlan de eke ma bikewî mîyanê îslamîyet seke merdim keweno keştîyêka manewî ke dezgeha Qur-anê Hekîm de virazîyaya, heta wezîfeyê cuya ma biqedîyo, ma ser no behr de bi emnîyet bigeyrî û ma vejî qerexa silametîye. Herinda hovîye û dehşetî de, bager û zelzeleyê ê behrî, sey perdeyê sînema, menzereyanê helfaneyî teze kerdiş reyra keyfê nezerê îbret û tefekkurî bîyaro, dest sareyê înan ro biko û roşn biko. Hem o sirrê Qur-anî reyra, o perwerdeyê Fûrqanî reyra go nefsê ma ma nêwenîşo; go bibo merkûbê ma, go ma ey wenîşno û seba destvistişê cuya maya bêpeynî bibo wasiteyêko qewî. Welhasil: Madem merdim, hetê heme taybetîyê xo ra, senî tewranîye ra ğemgên û dilteng beno, zelzele û lerzayîşê erd û zelzeleyo gird ê wextê qîyametê kaînatî ra zî ğemgên û zerteng beno. Û senî ke merdim mîqrobêko hurdî ra terseno, estareyo boçino ke estareyo xişn ra peyda beno ra zî terseno. Hem senî keyeyê xo ra hes keno, dinyaya xişn ra zî o tewir hes keno. Hem senî bexçeyê xoyê qijkek ra hes keno, ay hewa zî zerrî ra Cenneto bêhed û bêpeynî ra zî hes keno. Helbet merdimêko winasî rê pawitox, rebb, setar, xeleskar, meqsûd winî yew zat keno bibo ke, heme kaînat îdareyê destê ey de, zerrat û gerdonî binê emrê ey dî. Helbet merdimêko winasî her dem Yûnusane (sey Wenisî) hewcedarê vatişê [8]
yo.
Tirkî ra tadayox: Serdar Bedirxan Redaktekerdox: W.K.Merdimîn |
[1] Namebê Homay ke rehman û rehîm o.[1] (Homay mi!) bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87)[1] (Homay mi!) bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87)[1] (Homay mi!) bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87)[1] Ti heme kemanîye ra pak î.[1] Bêğeyra to îlahêk çin o. [1] Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya. [1] Bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87) [1] Ma to heme tewir kemanîye ra durî û pak vînenîme. Bêğeyra çîyo ke to ma musnayî, qe zanayîşê ma çin o. Bêşik Ti heme çî rast zanî û heme çî hîkmet reyra kenî.” (Sûreya Beqera: 32) |
VAJNAMEYEK
lem’a: Parıltı, parlayış, parlama
baxusûs: Özellikle, en çok, hele hele
fazîlet: Kişiyi ahlaklı, iyi hareket etmeye yönelten manevi kuvvet, erdem. 2-İyi ahlak, iffet, namus, iyi huy. 3-Değer. 4-Bilgi, hüner.
munacat: 1-Gizlice dertleşme, fısıldama. 2-Allah’a dua etme, yalvarma, Onun manevî huzurunda tazarru’ ve niyazda bulunma.
bahoz: Sert rüzgar, fırtına
‘eynelyeqîn: Gözle görür derecede inanma; bir şeyi görerek ve seyrederek bilme.
Musebbîbul Esbab: Bütün sebeplere sâhip olan, hakikî müsebbip olan Cenab-ı Hakk, bütün sebebleri meydana getiren Allah.
ehedîyet: 1-Birlik. 2-Allah’ın her bir şeyde birliğinin tecellî etmesi, Allah’ın birliği.
tewhîd: 1-Birleme, birleştirme. 2-Bir sayma, bir olduğuna inanma, birleme. 3-Allah’ın bir olduğuna inanma, Allah’ın varlığını, birliğini, dengi ve ortağı bulunmadığını kabul etme.
bota binawe: Denizaltı
helfane: Gezinti, piknik
mexlûq: Yaratılmış, yaratık, Allah tarafından yaratılmış
tezyîq: 1-Daraltma, sıkıştırma. 2-Zorlama, baskı. 3-Sıkıntı verme.
muşahede: 1-Bir şeyi gözle görme, seyrederek anlama, seyretme. 2-tas. İlâhî sırları ve tecellileri seyretme, Hakkı seyir ve temaşa etme, İlâhî âlemi görme, Hakkal-yakîn hali. 3-Gözlem.
îstîqbal: Gelecek, gelecek zaman
piloznayene: Sıkıp ezmek, sıkıp suyunu çıkarmak
bilognayene: Bir şeyi tümden yutup sindirmek
pinanî: Gizli, saklı
Wacîbul Wicûd: Varlığı zaruri ve zati olan; varlığı başkasının varlığına bağlı değil, kendinden olup ezeli ve ebedi olan Allah(c.c).
merkûb: Üzerine binilen hayvan veya nakil vasıtası.
rûçik: Surat, yüz hattı, benz
vurîyayene: Değişmek
keştî: Gemi
furqan: Hak ile batıl, iyi ve kötü; hayır ve şer arasındaki farkı gösteren
tewranî: Sıtma
meqsûd: İstenilen şey, istek, arzu, gâye.
gerdon: Gezegen
[1] Namebê Homay ke rehman û rehîm o.
[2] (Homay mi!) bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87)
[3] (Homay mi!) bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87)
[4] (Homay mi!) bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87)
[5] Ti heme kemanîye ra pak î.
[6] Bêğeyra to îlahêk çin o.
[7] Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.
[8] Bêğeyra to îlahêk çin o, ti heme kemanîye ra pak î. Bêşik ez xo rê zulmkerdoxan ra bîya.” (Sûreya Enbîya: 87)
[9] Ma to heme tewir kemanîye ra durî û pak vînenîme. Bêğeyra çîyo ke to ma musnayî, qe zanayîşê ma çin o. Bêşik Ti heme çî rast zanî û heme çî hîkmet reyra kenî.” (Sûreya Beqera: 32)