Kitabê “Kurdê Zazayî”

A. Îsmaîl Barasi

Kitabê “Kurdê Zazayî”, derheqê kurdê ke zazakî qalî kenî û dinya de zaf tay yenî şinasnayîşî de yew xebata antropolojîk-etnografîk a. Xebate, yew teswîrê na komelî ramojnena.

Nuştox Mehmed S. Kaya va, derheqê kurdê ke zazakî qalî kenî de hetê ziwanzanî ra çend kitabî ra wet ne mîyanneteweyî ne zî netewî xebatê lîteraturî çin î. Na xebate, wedarîyayîşê na kemasî rê bineyke paşt dana û pêro dinya rê komela zazayanî daşinasnayîşî xo rê kena amanc.

Sernuşteyê babetanê ke nuştox Mehmed S. Kaya derheqê kurdanê zazayan de nuştê wina yê: Rewşê ca û mintiqayî, têkilîyê grûba cisn û merdimatî, komela eşîrî û tewirê cûyanê înan, mîyanê cematî de giranîya pederşahîtî(ataerkillik), otorîteyê komelî(şêx, mela), muteqabîlîyet, sîstemê ekonomîkî, mintiqa ra remayîşê nufusî, fenomenê(olgu) nasname-kulturî, têkîlîyê cinsîyetî, keye de barkerdişê gureyan û fenomenê dînî.

No kitab, hetê eleqayo ke pirsgirekanê rojhêlato mîyanîn ra pabeste etnîsîte, eqalîyet, komelo zaf kulturin, babetanê averşîyayîşê polîtîkaya mîyanneteweyî û Ewropa ra kitabêko rojane yo.

No kitab, Tirkîya de, bitaybetî 1980 ra pey persê “Zazayî kurd î yan tirk î?” ke zaf bibî babeta munaqeşeyî rê yew cewabo muhîmî zî xo de heweneno. Çew eşkeno no kitab sey yew çimeyê muracaatî bivîno.

“Kitabê “Kurdê Zazayî” sifte, serra 2011 de Londra de hetê Weşanxaneyê I.B. Taurîs ra bi îngilîzkî weşanîya. 2013 ra nat welatanê Anglofonî(Welatê ke îngilîzkî qalî kenî) de 18 ûnîversîteyê cîya cîya de sey kitabê dersî yeno wendene(Bultenê Daşinasnayîşî ra).”