Xeyrkûnîyek û Şerkûnîyek

   Xeyrkûnîyek û Şerkûnîyek(Xeyrkerdox û Şerkerdox)

  Îsmet Bor

Vanî yew merdimo extîyar bîyo, rayîr ra şînî û vatîn; “Xeyrkûnîyek zî xo rê xeyrkûnîyek o, şerkûnîyek zî xo rê şerkûnîyek o.“ Extîyar na qala xo her go dûbare keno û gêreno.

Ûhû rojêk extîyar ho verê koşkê qralî ra vîyereno ra û ho vûno; “-Xeyrkûnîyek zî xo rê xeyrkûnîyek o, şerkûnîyek zî xo rê şerkûnîyek o“, vêngê ey şino qralî.  Qralî no vatê zaf weşê ê ya şino. Qral vendeno extîyarî û vano; “-Ya extîyar, na qala to zaf weşê mi na şî(weş bi mi şî). Ti ewro ra tepîya hinî tîya mi het vindenî.“

Hinî  extîyar ho koşkê qralî de, qral zaf rey bi destanê xo xizmetê ey keno, nanê ey, awa ey, şitiş û ritişê ey, her çi ey mehkem yeno ca. Roj bi roj qral extîyarî ra hîna hes keno. No heskerdiş çimanê wezîrê qralî keno kor, yew hesûdîye kuwena zerrê wezîrî.

Rojêk yew werdo sîrên(bi sîr) dano pewtiş û beno verê qral û extîyarî. La hema werd ro neno, wezîr extîyarî ra vano; “ -Extîyar, werd ewro bi sîr a pewjîyayo, wexto ke ti werdê xo wenî paştê xo qralî kir û o tewir nanê xo bore, wa boyê fekê to nêşoro qralî.“

Werd nîyeno ro hey nanê xo wenî wezîr şino verî qralî û vano; “-Ya qralê ma, bo(biewnî) to no extîyarî girewto zere, ti hey  wayîrîye pê kenî, bo o ho se keno. Paşta xo kerda to û ho nanê xo weno.“

Qral ewnîyeno; eh, eke raşta zî extîyarî paşta xo kerda ey û ho(ha yo) nanê xo weno. Na zaf zorê qralîya şina, xo bi xo vano, eke mi na to rê verda… Ti vînenî ci, ez gera sereyê to bidî tirakerdiş.

Qral qayil nîyo bacarê xo de sereyê extîyarî bido tirakerdiş, vano qiretê mi şikîyeno. Ano yew kaxita fermanê extîyarî  nuseno û dano extîyarî vano; “ -Extîyar baba, no nuşte bigiri û şo filan bajar, o bajar de  ti no kaxit danî û  ê yew heqbêye zerdan danî to.“

Extîyar vano: “ -Ya qralê ma, mi rê zerdî merdî lazim nîyê, hewcê mi wina yew çî çinîk o, ti xora hey werdê mi, awa mi, her çîyê mi danî, ez hinî zerdan pê se kena?“

Qral vano; “ -Ez tim û tim ganî nîya, siba se beno, bellî nîyo. Ti gereka şîyerî nê zerdan bigirî.“

Extîyar îtîraz keno nêkeno, qral vano; ney, ti gera şîyerî nê zerdan bigirî ke wa zerrîya mi rehet bo.

Extîyar nuşteyê xo geno kuweno rayîr, rayîr ra a qala xo ya her wextî zî vano; “-Xeyrkûnîyek zî xo rê xeyrkûnîyek o, şerkûnîyek zî xo rê şerkûnîyek o“ û şino.

Extîyar zaf tay çî şino, yew merdim ey vera beno. Merdim vano; – Ya extîyar ti hey se ra şinî?

Extîyar vano: “-Lîya willay qralî ma yew nuşte dayo mi, ez nuşte bena yew heqbeye zerdan gena. Mi qralî ra va, mi rê zerdî merdî lazim  nîyê, ey goş qala mi ser nêna. De nanê mi daynî, awa mi daynî, ez zerdan pê se kena?“

O merdim vano: “- Extîyar baba, eke to rê zerdî lazim nîyê, o nuşteye xo bide mi, ez şina xo rê ey zerdan gena.“

Extiyar vano: “ -Biko, willay ez sere û belate wa dana to.“

Extîyar nuşte dano ê  merdimî o hewna peyd gêreno a şino koşkê qralî.

Qral ewnîyeno eke extîyar ho yeno û qala xo vano; “Xeyrkûnîyek zî xo rê xeyrkûnîyek o, şerkûnîyek zî xo rê şerkûnîyek o.“

Qral xo bi xo vano, willay no gure de cê çî esto. Qral vano; “-Extîyar baba, ti çira hende lez gêrayî a?“

Extîyar vano: “-Willay rayîr ra yew merdim mi vera bi, mi o nuşteyê to da o merdimî, mi va to hîna ehtacîya to pê esta.“ Ez hewna gêraya a hetê to ya ameya.

Hema extîyar zere nêresayo, yew borane yena xeberêk ana. Ûhû, xeber dekuwena vanî; filan bajar de, lajê wezîrî bi fermanê qralî ya ameyo dardekerdiş.

Qral vendeno extîyarî vano: “- Ya extîyar, dê mi ra vaje, to qey a roje peyê xo kerdi mi û nanê xo werd?“

Extîyar vano; “ -Qralê ma, willay wezîr ame, mi ra va, werdê ewroyî bi sîr a ameyo pewtiş, ti pey xo qralî kir û nanê xo bore, wa boya fekê to nêşîyoro qralî. Mi no rid ra pey xo kerd to.“

Qral na rey wezîrî ra pers keno û vano; “ Qey to a roje mi ra va; bo extîyarî pey xo kerdo to û ho nanê xo weno?“

Wezîr vano; “- To extîyarî ra zaf heskerdînî, na zaf zorê min a şînî. Mi hesûdîya xo ra o tewir vatbi ke, wa ti extîyarî bidî kiştiş, la herinda extîyarî de xebera mergê lajî mi ame.“